Co warto wiedzieć...

   Tu dowiesz się więcej na temat  budownictwa energooszczędnego, a także możesz zapoznać się z zasadami zakupu naszych projektów, zajdziesz też wiele istotnych informacji na temat budowy swojego domu czy  projektu domu energooszczednego.

A:

Adaptacja – jest to niezbędne przystosowanie projektu gotowego domu, garażu lub budynku gospodarczego do wszelkich warunków konkretnej lokalizacji, a także wprowadzenie zmian wynikających z potrzeb inwestora, ponadto architekt adaptujący zobowiązany jest do wykonania Projektu Zagospodarowania Działki - na aktualnej mapie do celów projektowych. Adaptacja projektu gotowego jest warunkiem uzyskania pozwolenia na budowę. Adaptacji może dokonać dowolny architekt, ale musi on mieć odpowiednie uprawnienia projektowe i aktualne zaświadczenie o przynależności do Izby Architektów lub Inżynierów Budownictwa. Architekt adaptujący staje się odpowiedzialny za projekt i jest uważany za projektanta danego obiektu.

Do naszych projektów zgoda na zmiany związane z adaptacją dołączona jest bezpłatnie.

Anemostat – element nawiewny (nawiewnik) lub wywiewny (wywiewnik) do montowania
w suficie, jest to zakończenie sieci wentylacyjnej mechanicznej, umożliwiające kształtowanie strugi powietrza nawiewanego w pożądany sposób.

W zależności od kierunku przepływu powietrza rozróżniamy:

• anemostaty nawiewne - doprowadzające powietrze do pomieszczenia,
• anemostaty wywiewne - usuwające powietrze wraz z zanieczyszczeniami (np. zyskami ciepła, wilgoci, nadmiarem CO₂ ).

W zależności od kształtu anemostaty dzielą się na:

• kwadratowe
• okrągłe

B:

C:

Charakterystyka Energetyczna – jest to opracowanie zawierające zbiór danych i wskaźników energetycznych budynku, określających całkowite obliczeniowe zapotrzebowanie budynku na energię na potrzeby ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, wentylacji i klimatyzacji, a w przypadku budynku użyteczności publicznej także oświetlenia, przy uwzględnieniu krajowych warunków klimatycznych oraz wymagań jakości środowiska wewnętrznego w budynku.

D:

Dom pasywny – jest obecnie zdefiniowany przez normę, która zakłada osiągnięcie m.in. wartości całkowitego zużycia energii 15 kWh/m2/rok.

W domu pasywnym zużycie energii zostaje obniżone, dzięki zastosowaniu kilku elementów energooszczędnych jednocześnie: doskonała izolacja  przegród zewnętrznych, zastosowanie instalacji zmniejszających straty energii cieplnej (np. wentylacja mechaniczna z rekuperacją)
a także korzystających z odnawialnych źródeł energii (kolektory słoneczne, pompa ciepła, gruntowy wymiennik ciepła…). W domu pasywnym a także energooszczędnym, bardzo istotną rolę mają też takie elementy jak:  orientacja budynku względem stron świata, współczynnik zwartości obiektu, rozkład funkcjonalny pomieszczeń, ilość i rozkład przeszkleń i wiele innych.

E:

Energooszczędność – pojęcie stosowane w budownictwie, oznacza umiarkowanie w korzystaniu z energii. Energooszczędność  uzyskuje się poprzez zastosowanie nowoczesnych rozwiązań, co w  efekcie prowadzi to do znacznego zmniejszenia ilości zanieczyszczeń w środowisku oraz niższych kosztów utrzymania budynku. Budując zgodnie z ogólnymi zasadami  energooszczędności (zwarta bryła budynku, dach prosty dwuspadowy, jak najmniej okien na elewacji północnej, jak najwięcej na południowej, ogrzewanie za pomocą pomp ciepła współpracujących z wentylacją mechaniczną i kolektorami słonecznymi) można uzyskać wyższy komfort i ciepły mikroklimat wnętrz.

Energooszczędność sprowadza się również do tych wszystkich działań, których celem jest zmniejszenie zużycia energii, przy jednoczesnym uzyskiwaniu takich samych, jak dotychczas, rezultatów. Oszczędzanie energii daje bardzo wiel, pozytywnych efektów, przede wszystkim jednak przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego.

EUco – energia użytkowa do ogrzewania i wentylacji tego budynku. Ten parametr (między innymi) decyduje o przyznaniu dofinansowania (przez NFOŚiGW) i określa status energetyczny danego budynku. Im mniejsza jest wartość wskaźnika Euco, tym lepsza jest jakość izolacji budynku, wydajność urządzeń grzewczych i tym mniej ciepła tracimy przez przegrody zewnętrzne budynku. Zatem wskaźnik Euco określa, czy budynek należy do kategorii pasywnych, niskoenergetycznych, energooszczędnych, czy też pozostaje poza parametrami energooszczędności.

Klasyfikacja budynków wg zużycia energii użytkowej wygląda następująco:

• Budynki pasywne – wskaźnik EUco < niż 15 KWh/m²rok.
• Budynki niskoenergetyczne  - wskaźnik EUco < 30 KWh/m²rok.
• Budynki energooszczędne  - wskaźnik EUco < 70 KWh/m²rok.
• W domach standardowych, które pozostają poza klasyfikacją energooszczędności,
  a budowanych zgodnie z przepisami, wskaźnik ten kształtuje się na poziomie 120-180 KWh/m²rok.

Zobacz także NF40, NF15.

F:

G:

GWC - Gruntowy Wymiennik Ciepła – lub Gruntowy Powietrzny Wymiennik Ciepła (GPWC) to urządzenie służące do wspomagania wentylacji budynków zwiększające ich komfort cieplny poprzez ujednolicenie temperatury dostarczanego do budynku powietrza. W gruntowym wymienniku ciepła wykorzystuje się dużą pojemność cieplną gruntu, dzięki której można zmniejszyć wahania temperatury powietrza dostarczanego do budynku (w stosunku do pobieranego bezpośrednio z atmosfery). Instalacja jest wykorzystywana do wstępnego ogrzewania (w zimie) lub chłodzenia (w lecie) powietrza wprowadzanego do budynków. Najczęściej jest to system połączony z wentylacją mechaniczną budynku i rekuperatorem, powietrznym systemem grzewczym (np. pompą ciepła).

H:

I:

J:

K:

Klasa energetyczna budynku – to określenie budynku lub lokalu poprzez kategorie określające jego energochłonność. Tak samo jak w przypadku sprzętu AGD, informacja o klasie energrtycznej daje możliwość oszacowania przyszłych kosztów eksploatacji. 

Głównych klas energetycznych jest siedem ( od A do G). Klasa A to klasa najwyższa. Oznacza, że budynek/lokal jest wysoko energooszczędny i rachunki za energię będą w nim bardzo niskie. Klasa G oznacza, że budynek jest mało energooszczędny i dla zaspokojenia podstawowych potrzeb mieszkańców (odpowiednia temperatura wewnątrz, ciepła woda) potrzebuje on bardzo dużo energii. W praktyce oznacza to nieocieplone ściany, nieszczelne okna, nieefektywną i źle izolowaną instalację, urządzenia grzewcze starego typu itd.

Kolektory słoneczne – (panele słoneczne, solary) urządzenie do konwersji energii promieniowania słonecznego na ciepło. Energia słoneczna docierająca do kolektora zamieniana jest na energię cieplną nośnika ciepła, którym może być ciecz (glikol, woda) lub gaz (np. powietrze). Najbardziej rozpowszechnione są kolektory cieczowe. Zazwyczaj wykorzystywane są one do ogrzewania ciepłej wody użytkowej i wspomagania ogrzewania budynku. Na rynku spotyka się zasadniczo dwa typy kolektorów cieczowych: próżniowo-rurowe i płaskie. Kolektory słoneczne płaskie i próżniowe są w stanie zabezpieczyć do ok. 60% ciepła potrzebnego do ogrzewania wody użytkowej w ciągu roku. Kolektory często mylone są z ogniwami fotowoltaicznymi.

L:

Ł:

M:

Mostek termiczny – to fragment przegrody budowlanej, która ma znacznie wyższy niż pozostała część współczynnik przewodzenia ciepła. Powoduje to, przy znacznej różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz, że w budynku dochodzi do punktowego przemarzania przegrody. Zjawisko to ma bardzo negatywny wpływ na bilans cieplny budynku, ponieważ często może doprowadzać do bardzo dużych strat energetycznych. Ponadto przemarzanie przegrody może doprowadzić do jej zawilgocenia na skutek wykraplania się pary wodnej, co może skutkować z kolei powstawaniem grzyba lub pleśni, a nawet zniszczeniem przegrody. Usunięcie istniejącego mostka termicznego jest bardzo trudne, a w niektórych sytuacjach nawet niemożliwe. Ze względu na te konsekwencje bardzo istotne jest, żeby na etapie projektowania i realizacji projektu przeanalizować wszystkie miejsca, które mogą skutkować powstawaniem mostków termicznych.

N:

NF40 , NF15 – pojęcie budynku w standardzie energetycznym NF40 (a także NF15) pojawia się w wytycznych programu NFOŚiGW dotyczącego dopłat do budowy lub zakupu domów pasywnych i energooszczędnych. Standard energetyczny budynku NF40 oznacza, że wskaźnik zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji tego budynku utrzymany jest na poziomie nie przekraczającym 40 kWh/m²rok (dla standardu NF15 -15 kWh/m²rok). Budynek spełniający wymagania standardu NF40 to budynek energooszczędny, natomiast spełniający wymagania standardu NF15 to budynek pasywny.

NFOŚiGW – Narodowy Fundusz ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

O:

Ogniwo fotowoltaiczne – (ogniwo słoneczne) jest to urządzenie wykorzystujące zjawisko efektu fotowoltaicznego, polegającego na zamianie energii słonecznej bez udziału reakcji chemicznych w energię elektryczną. Wytwarzanie prądu elektrycznego przy wykorzystaniu efektu fotowoltaicznego odbywa się bez szkód dla środowiska oraz produkcji jakichkolwiek substancji ubocznych. Technologia ta znajduje zastosowanie w m.in. w budownictwie, zasilaniu sprzętu elektronicznego, przy napędzie pojazdów mechanicznych. Ogrzewanie podłogowe – ogrzewanie , które dostarcza ciepło całą powierzchnią podłogi poprzez promieniowanie, co zapobiega powstawaniu gorących warstw powietrza w górnej części pomieszczenia. Ogrzewanie podłogowe zapewnia profil temperatury w pomieszczeniu najbardziej zbliżony do teoretycznego profilu idealnego, ponieważ oddaje ciepło przez promieniowanie i nie wywołuje konwekcji. Ogrzewanie wykonuje się jako elektryczne lub wodne. W ogrzewaniu podłogowym wodnym, woda podgrzewana jest przez niskotemperaturowe źródła ciepła, takie jak pompa ciepła albo kocioł kondensacyjny.

P:

Płyta fundamentowa – fundamenty to najniżej położone części ustroju nośnego budowli lub budynku, przekazujące obciążenie na podłoże gruntowe. Jednym z rodzajów fundamentów jest płyta. Obecnie większość domów energooszczędnych posadawia się na płycie fundamentowej – to rozwiązanie umożliwia bowiem kompleksowe otulenie konstrukcji izolacją cieplną ze wszystkich stron. Na płycie fundamentowej można posadawiać budynki zarówno na gruntach
o bardzo dobrej, jak i słabszej nośności. Decydując się na posadowienie domu na płycie fundamentowej, można skrócić czasu budowy (płytę wykonuje się w zaledwie cztery-siedem dni). Kolejną zaletą jest też to, że dzięki płycie zyskujemy nie tylko fundament, ale także podłogę pierwszej kondygnacji domu.

Polistyren ekstrudowany (XPS) – jest materiałem izolującym powstałym podobnie jak popularny styropian ze spienionego polistyrenu jednak o dużo lepszych parametrach: jest znacznie twardszy, cieplejszy, ma mniejszą nasiąkliwości i znaczną wytrzymałość na ściskanie. Płyty XPS łatwo odróżnić od styropianowych, ponieważ są kolorowe: w zależności od producenta płyty mogą mieć kolor niebieski, zielony lub różowy.

Pompa ciepła – to urządzenie, którego celem jest odbiór energii ze źródła o niskiej temperaturze i przetransformowanie jej do źródła o wyższej temperaturze. Pompa umożliwia uzyskanie ciepła z otoczenia i wykorzystanie go do ogrzewania. Poza zastosowaniem w celach grzewczych można jej użyć do przygotowania ciepłej wody użytkowej a nawet chłodzenia pomieszczeń latem.

Z pompą ciepła najlepiej współpracują niskotemperaturowe systemy ogrzewania, a takim jest  ogrzewanie podłogowe. Pompa zużywa darmową energię zgromadzoną w gruncie, wodach podziemnych bądź w powietrzu. Pracuje bez emisji jakichkolwiek substancji szkodliwych dla środowiska, 75-80% zapotrzebowania na energię grzewczą dostarczane jest całkowicie za darmo, pozostałe 25% to energia elektryczna potrzebna do zasilania urządzenia.

Powierzchnia netto – jest nią powierzchnia wszystkich pomieszczeń budynku mierzona na poziomie podłogi z uwzględnieniem tynków i okładzin ścian . W praktyce można przyjąć, że powierzchnię netto  liczymy  „po podłodze” wszystkich pomieszczeń budynku. Czyli jest to po prostu powierzchnia podłogi wszystkich pomieszczeń.

Powierzchnia użytkowa – w naszych projektach powierzchnie obliczane są według normy ISO-PN-ISO 9836:1997: powierzchnia użytkowa to suma powierzchni wszystkich pomieszczeń w stanie wykończonym. Powierzchnia użytkowa na parterze liczona jest po wewnętrznym obrysie ścian w stanie wykończonym (otynkowanym). Na poddaszu obliczenia wykonuje się w podobny sposób, ale w miejscach występowania skosów dachowych dla wysokości w przedziale 2,2 m - 1,4 m przyjmuje się do obliczeń 50%, natomiast powierzchnie gdzie wysokość pomieszczenia jest mniejsza niż 1,4 m pomija się całkowicie. Powierzchnie nie wliczone, lub w liczone w 50% do powierzchni użytkowej uwzględnione są w powierzchni netto.

Powierzchnia zabudowy – wyznaczona jest przez rzut pionowy wszystkich zewnętrznych krawędzi domu, garażu lub budynku gospodarczego na powierzchni terenu i wyliczana jest dla wykończonego budynku. Do powierzchni zabudowy nie wliczamy: powierzchni obiektów budowlanych ani ich części nie wystających ponad poziom terenu, powierzchni elementów drugorzędnych, np. schodów zewnętrznych, ramp zewnętrznych, daszków, występów dachowych, elementów stojących na słupach drewnianych i murowanych oraz wszelkich nadwieszeń kondygnacji, ale uwzględnia się np. ogrody zimowe lub inne elementy przybudowane.

R:

Rekuperacja – patrz: Wentylacja nawiewno – wywiewna

Rekuperator – jest to element systemu wentylacji, służący do odzysku ciepła. W urządzeniu tym powietrze nawiewane z zewnątrz budynku ogrzewane jest przy pomocy energii odzyskanej ze zużytego powietrza wywiewanego z wnętrza. W czasie tego procesu nie następuje mieszanie powietrza świeżego ze zużytym. Energia przekazywana jest poprzez metalowe, (niekiedy szklane) ścianki odgradzające oba strumienie powietrza. Rekuperator nie potrzebuje sam w sobie energii do działania. Potrzebna jest jedynie energia do zapewnienia przez niego przepływu powietrza. Najczęściej stosowane są dwa typ rekuperatorów: krzyżowe i przeciwprądowe. Wydajność tych pierwszych wynosi 50-70%, a drugich 70-80%.

S:

Solary – patrz: kolektory słoneczne

Stan surowy zamknięty – etap budowy, który obejmuje: prace ziemne, fundamenty, ściany nośne, zewnętrzne i wewnętrzne, ściany działowe, stropy, kominy, tarasy, schody zewnętrzne, więźbę dachową, pokrycie dachowe, stolarkę okienną i drzwiową zewnętrzną.

Stan pod klucz – etap budowy, który obejmuje elementy stanu surowego zamkniętego oraz: obróbki dachowe z orynnowaniem, ocieplenie elewacji, cokoły, parapety, tynki zewnętrzne
i wewnętrzne, instalacje wewnętrzne: wod-kan., gazowe, elektryczne, grzewcze, stolarkę drzwiową wewnętrzną, schody wewnętrzne, podłogi, ściany malowane, płytki ścienne
i podłogowe, biały montaż.

Stopień zwartości budynku A/V – (Współczynnik kształtu budynku) – jest to stosunek powierzchni wszystkich przegród zewnętrznych do kubatury budynku. Ze względu na energooszczędność współczynnik ten powinien być jak najmniejszy, co oznacza, że budynek powinien być zwarty ze względu na koszty izolacji oraz na to, iż każde złamanie muru to potencjalne miejsce wystąpienia mostka termicznego, Dlatego też idealnym rozwiązaniem byłby dom w kształcie kuli, ewentualnie sześcianu. Im bryła domu bardziej odbiega od tego modelu, tym większe są straty ciepła.
A - zewnętrzna powierzchnia przegród zewnętrznych
V - kubatura ogrzewana (objętość użytkowana budynku).

Osiągnięcie standardu NF40 i NF15 może nie być możliwe w przypadku budynków mieszkalnych jednorodzinnych charakteryzujących się dużym współczynnikiem kształtu A/V .

Ś:

Ściana akumulacyjna – rodzaj pasywnego sposobu pozyskiwania energii cieplnej opierający się na systemie zysków pośrednich z wykorzystaniem warstwy akumulującej. Ściana akumulacyjna jest idealnym rozwiązaniem jako dodatkowe źródło ciepła, ale trzeba o tym pomyśleć już na etapie projektowania, ponieważ nie każda ściana może  pełnić role ściany akumulacyjnej.  Do gromadzenia ciepła mogą być wykorzystywane ściany znajdujące się naprzeciwko otworów okiennych wychodzących na południe. Ważny jest materiał, z którego taka ściana jest zbudowana. Preferowane materiały to: kamień, beton, cegła (pełna).

Ściana akumulacyjna powinna być oczywiście maksymalnie odsłonięta, by pochłaniała ciepło, powinniśmy zrezygnować z wieszania na niej półek, kwiatów, itp.

Odległość ściany akumulacyjnej od okna nie powinna być zbyt duża (do 2,5 x wysokości okna). Ściany akumulacyjne w przestronnych pomieszczeniach mogą pełnić swoją rolę tylko jeśli przeszklenia są duże.

Świadectwo energetyczne – świadectwo charakterystyki energetycznej budynku zwane również Certyfikatem Energetycznym lub Paszportem Energetycznym to dokument określający wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokajania potrzeb związanych z użytkowaniem budynku lub lokalu, czyli energii na potrzeby przygotowania ciepłej wody, wentylacji, klimatyzacji, ogrzewania, a w przypadku budynków użyteczności publicznej także oświetlenia.
Podstawą do sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej jest charakterystyka energetyczna budynku, określona w dokumentacji technicznej lub dla budynku istniejącego, jeśli brak jest dla niego dokumentacji technicznej - wyznaczana w wyniku inwentaryzacji techniczno-budowlanej.
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku określa wielkość energii wyrażoną
w kWh/m2/rok. Certyfikat Energetyczny Budynku ważny  jest 10 lat.

T:

Termomodernizacja – przedsięwzięcie, którego celem są oszczędności energii, np. izolacja cieplna ścian budynków, stropów, dachów, rurociągów dostarczających gorącą wodę z sieci ciepłowniczej. Również zainstalowanie wysokosprawnych kotłów w kotłowni w miejsce starych, regulacja pogodowa dostaw ciepła, czy też wymiana okien na energooszczędne.

U:

U - współczynnik – patrz: Współczynnik przenikania ciepła

W:

Wentylacja nawiewno – wywiewna z odzyskiem ciepła – Rekuperacja – jest to system wentylacyjny. Zadaniem systemu wentylacji w budynkach mieszkalnych NF40 i NF15, oprócz dostarczenia świeżego powietrza zewnętrznego, usunięcia zużytego powietrza wewnętrznego
i zapewnienia przepływu powietrza po budynku, jest maksymalne ograniczenie strat ciepła. Aby było to możliwe, system wentylacji musi spełniać szereg wymagań. Pierwszym i najważniejszym z punktu widzenia efektywności energetycznej jest odzyskiwanie ciepła z powietrza wywiewanego i przekazywanie go do powietrza nawiewanego. Oprócz oczywistych zysków energetycznych wentylacja mechaniczna ma tez sporo innych zalet: usuwa nadmiar wilgoci i dwutlenku węgla
z wnętrza, redukuje nieprzyjemne zapachy, stanowi ochronę przed zagrzybieniem. Nawiewane powietrze jest filtrowane, przez co zostaje oczyszczone z kurzu, owadów i innych zanieczyszczeń. Możliwe jest również zastosowanie filtru antyalergicznego.

Wentylacja mechaniczna powinna zostać uwzględniona już na etapie projektowania domu, gdyż można wtedy optymalnie ja rozplanować. Przy zastosowaniu tego systemu wentylacji rezygnuje się z tradycyjnych kanałów/ kominów wentylacji grawitacyjnej.

Wszystkie nasze projekty zawierają też projekt wentylacji mechanicznej z rekuperacja, bez dodatkowych opłat.

Współczynnik A/V – patrz: Stopień zwartości budynku A/V

Współczynnik przenikania ciepła – współczynnik przenikania ciepła U, [W /m²∙K¹] określa właściwości ciepłochronne przegrody budowlanej (np. ściany, okna). Wyraża on ilość ciepła, jaka przenika przez płaski element budowlany o powierzchni 1m². Im współczynnik ten ma mniejszą wartość, tym lepsze właściwości termoizolacyjne ma przegroda. Przykładowo współczynnik U=1 W/m²∙K¹ oznacza, że przez ścianę zewnętrzną budynku o powierzchni jednego metra kwadratowego, przy różnicy temperatury powietrza pomiędzy stroną wewnętrzną i zewnętrzną wynoszącą jeden stopień przenika energia o wartości jednego Wata. Niskie współczynniki przenikania ciepła przegród zewnętrznych są jednymi z podstawowych wymagań dla budynków w standardzie NF 40 i NF 15.

X:

XPS – patrz: polistyren ekstrudowany

Z:

Zasobnik c.w.u. – zasobnik ciepłej wody użytkowej – podgrzewacz pojemnościowy – jest to zbiornik, w którym podgrzewana jest i magazynowana ciepła woda użytkowa. Zasobnik ciepłej wody to zbiornik ze stali w kształcie walca lub prostopadłościanu, zaizolowany zazwyczaj pianką poliuretanową (bezfreonową) ograniczającą straty ciepła. Pojemność zasobnika dobiera się odpowiednio do zapotrzebowania na ciepłą wodę. Bierze się pod uwagę liczbę użytkowników, ilość punktów poboru wody. Ogólnie przyjmuje się, że dla 3-4-osobowej rodziny wystarczają zasobniki o pojemności  od 150 litrów. Miejsce ustawienia zasobnika powinno umożliwiać odpowiednie poprowadzenie instalacji wodnej, zarówno przewodów rozprowadzających wodę do poszczególnych punktów poboru, jak i doprowadzających wodę grzewczą. Zasobnik ustawia się jak najbliżej kotła, aby uniknąć zbędnych strat ciepła.